Hayıt Otu Nedir?

Latince adı 'Vitex agnus-castus' olan Hayıt, mineçiçeğigiller familyasındandır. Deniz kenarları ve kayalık bölgelerde yetişir. Kireci az, potasyum oranı düşük, azot ve fosfor bakımından zengin toprakta yetişir. Haziran ve temmuz aylarında mor çiçek açan bir bitkidir. Kendine has bir aroması ve rahatlatıcı bir kokusu vardır. Çok fazla bakım istemez ve oldukça kolay yetiştirilebilen bitkilerden biridir. Hayıt otu fiziksel olarak çalı veya maki görünümüne sahiptir. Hayıt otu ağacı küçük yapraklı olduğu için genellikle marihuana bitkisi ile karıştırılabilir. Ağacın çiçekleri zamanla koyu kahverengi tohumlar içeren, tat ve görüntüsü ile genellikle karabiber tanesi ile çok sık karıştırılan küçük etli meyveler haline dönüşür. 

Hayıt otu eski çağlardan beri Hititler, Eski Mezopotamya ve Roma uygarlıklarınca bilinen bir bitkidir. Çok eski zamanlardan beri alternatif tıp alanında kullanılır.  Bir dönem ruhbanların karabiber olarak da kullandığı hayıt otu, bu yüzden "ruhban biberi" olarak da bilinmektedir.  ‘’Namus otu’’ adıyla da bilinir. Ruhbanların hayıt otunu kullanma amacı ise cinsel isteği azaltmasıdır. Hayıt otu kadınların hormonal dengelerinin düzenlenmesinde de büyük görev üstlenmektedir. Hayıt otunun faydaları oldukça fazladır. Tohumlarının yanı sıra yaprakları ve kökleri de tıbbi amaçlı olarak kullanılır.

 Hayıt Otunun Besin Değerleri Nedir?

Hayıt otu zengin içeriği ile bilinen birçok faydası bulunur. Hayıt tohumu bitkisinden; hayıt tohumu çayı, hayıt tohumu yağı ve hayıt tohumu tentürü üretilir. Demir, kalsiyum, sodyum yönünden zengin içeriğe sahiptir. Hayıt otu çayının besin değeri aşağıda listelenmiştir:

• Günlük Demir ihtiyacının %7,1’ini karşılar.
• Günlük Kalsiyum ihtiyacının %0,8’ini karşılar.
• Günlük Sodyum ihtiyacının %0,1'ini karşılar.

Hayıt Otu Ne İşe Yarar?

Hayıt otu, bazı bilimsel araştırmalarda kullanılıyor ve tedavi yöntemlerinde etkili bir yere sahip olduğu belirtiliyor. İnsan açısından önemli sayılabilecek yararlara sahiptir.  Erkeklerde prostat kanseri riskini azaltır, erkeklerde prostat kanserine neden olabilen hormonların denge ve düzene kavuşmasını sağlar. Geçmiş dönemlerde de bu amaçla kullanıldığı belirtilmiş.

Hayıt Otu özellikle haşerelerin ısırması durumunda, önemli faydalarıyla da bilinir. Bu özelliği ile böceklerin ısırdığı bölgeye sürüldüğü zaman panzehir görevi görür.

Hayıt tohumu, bal ile karıştırılarak tüketildiğimde anne sütünün arttırılmasına yardımcı olur. Bu amaçlar yıllardır kullanılan önemli bir bitkidir.

Hayıt Otunun Faydaları Nedir?

Hayıt otu çeşitli durumlar için çok eski yıllardan beri kullanılan önemli bir bitkidir. Hayıt otunun faydaları aşağıda listelenmiştir:

• Ödem atmaya yardımcı olur
• Sindirim sistemini düzenler
• Kanı temizler
• Regl dönemini düzenler
• Yüksek ateş ve baş ağrılarına iyi gelir.
• Gaz giderici ve idrar söktürücü etkisi vardır.
• Kadınlarda görülen çikolata kistinin tedavi sürecinde kullanılır.
• Sinirlilik ve öfke kontrolünün sağlanmasında etkili rol oynar.
• Terleme sorununun giderilmesine yardımcı olur.
• Kadınlarda cinsel isteği dengede tutar.

Ödem atmaya yardımcı olur

Ödem; dokularda aşırı sıvı birikmesi nedeniyle genellikle bacak, ayak, kollar ve ellerde şişlik ortaya çıkması olarak tanımlanır. 

Birçok bitkide olduğu gibi hayıt tohumunda da antioksidan maddeler bulunur ve bu antioksidanların sağlık konusunda ciddi yardımları bulunur. Hayıt otu ile vücutta bulunan toksinler dışarı atılır, dolayısıyla vücut zararlı maddelerden temizlenmiş olur. 

Sindirim sistemini düzenler

Sindirim sistemi ağız boşluğundan başlayarak; yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve rektuma kadar devam eder. Bu organların dışında karaciğer, safra kesesi ve pankreas gibi organlar da yardımcı organlardır.

Hayıt otu, sindirim sisteminin daha etkili bir şekilde çalışmasını sağlar. Hayıt otu ile metabolizma hızı yükseltilip sindirim sistemi güçlendirilebilir. Bağırsak sorunlarını için de oldukça faydalıdır. Bu tohumu düzenli kullananların bağırsak faaliyetlerinin düzenlendiği görülmüş. Kabızlık ya da ishal sorunu yaşanılan günlerde hayıt tohumu kullanımı ile bağırsakların normal işleyişi geri kazanılabilir. Ayriyeten yemek sonrası yaşanan hazımsızlık sorunu için de hayıt otundan faydalanılabilir.

Kanı temizler

Kanın temizliğine dikkat edilmediğinde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Kan, hayıt otu gibi doğal bitki ve baharatlarla temizlenebilir. Hayıt otu kanı temizler, ödemi atmaya yardımcı olur, stresi yok eder ve bu sayede her açıdan arınmış bir bedene sahip olmaya yardımcı olur.

Regl dönemini düzenler

Âdet kanaması veya regl, aylık döngüler hâlinde gerçekleşen vajinal kanamadır ve kişinin doğurganlığının devam ettiğinin göstergesidir. Regl günlerinin en çok şikâyet edilen durumu yaşanılan ağrı ve sancılardır. Hayıt otunun bu problemi dindirebilme özelliği vardır. Hayıt otu, regl dönemini düzenler ve regl günlerinin daha ağrısız geçmesi için adet söktürücü özelliğini gösterir. Kadınlık hormonlarını dengeler ve aynı zamanda çikolata kisti gibi kistleri yok eder. Hayıt otu; yaşanılan düzensiz adet, adet öncesi ağrılar, göğüs ağrıları, adet gerginlikleri, adet şişliği, kanama miktarının dengelenmesi gibi durumları kontrol altına alır.

Hayıt Otunun Yan Etkileri Nedir?

Hayıt otunun henüz kanıtlanmış bir zararı veya yan etkisi yoktur. Bununla birlikte her bitkide olduğu gibi tüketimi noktasında ölçülü ve dikkatli davranılması gerekir. Çünkü fazla tüketildiği takdirde özellikle kusma, adet kanamasında artış gibi sonuçlar doğurabilir. Bunun dışında özellikle alerjik veya kronik rahatsızlıkları bulunan kişilerin doktora danışmadan bu bitkiyi tüketmeleri sağlık açısından sakıncalı sonuçlar doğurabilir.

Hayıt Otu Nasıl Kullanılır?

Hayıt tohumunun yaprakları ve tohumları kurutularak değerlendirilmektedir. Pek çok farklı sektörde özel olarak işlenip kullanılır. Özellikle terlemeyi ve ter kokusunu önlemek amacı ile parfüm ve deodorantların içeriğinde bulunan bir bitkidir. Tüketim açısından ise tek başına değil de bir besinle birlikte alınması daha sağlıklı bulunur. Daha çok bal ya da ılık su ile tüketilmesi önerilir. Genellikle demleme yöntemi tercih edilir. Hayıt Otu tohumları paket veya açık şekilde satılır. Dışarıdan satın alınarak demlenip çay formunda tüketilebilir. Hayıt otunun bir diğer kullanım alanı yağının çıkarılması şeklindedir. Hayıt Otu yağı cilt sağlığı sorunlarında kullanılır. Hayıt tohumunun yağı bir miktar yoğurt ile birlikte ciltteki herhangi bir bölgeye uygulanabilir.

Hayıt otu çayı hazırlanışı: Kaynatılmış suyun içine bir kaşık kadar hayıt otu eklenir.

Ardından suya rengini verene kadar yaklaşık 10 dakika demlemeye bırakılır. Ardından süzülerek servis edilir. İsteğe bağlı çayın içerisine bal da karıştırılabilir.

Hayıt otu ve bal karışımı: Hayıt otunun ezilmiş hali ile balın karışımı oldukça sağlıklı ve popüler bir karışımdır. Özellikle boğaz ağrılarına çok iyi gelen bu karışım birçok hastalığın da önüne geçer.

Hayıt Otu Tüketimi Ne Kadar Olmalıdır?

Hayıt otunun demleme yöntemi ile günde bir bardak içilmesi şeklindeki tüketimi önerilir. Hayıt tohumunun gün içinde çok fazla tüketilmesi önerilmez. Bu nedenle önerilen ideal miktarın yanında tüketilebilir maksimum miktarı ise günde en fazla iki bardak şeklinde olmalıdır. Sabah ve akşam olmak üzere aç karnına hayıt tohumu çayı tüketilebilir.

Kimler Hayıt Otu Kullanmamalıdır?

Hayıt otunun bilinen bir zararı olmasa da kemoterapi gören kişilerin kullanması kesinlikle tehlikelidir, bu kişiler kullanmamalıdır. Bunun dışında alerjik veya kronik rahatsızlıkları bulunan kişiler ile emzirme döneminde ve gebelik sürecinde olan kadınların doktora danışmadan hayıt otu kullanması önerilmez.

Hayıt Otu Nerede Yetişir?

Anavatanı Akdeniz ve Batı Kafkasya'dır. Türkiye’de de yetişebilen bir bitki olan hayıt tohumu, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilir. Hayıt tohumu lavanta benzeri bir bitkidir ve denize yakın kayalık alanlarda daha çok yetişir. 

Hayıt Otu Nasıl Saklanır?

Bilindiği üzere birçok bitki uzun zaman kapalı kalıp kullanılmadığında kurtlanmaya başlar. Ancak hayıt tohumunun bozulması söz konusu değildir. Hayıt otu tohumunun muhafaza edilen yer serin olduğu takdirde bu problemlerle karşılaşılmaz. Ayrıca mutlaka sudan korunması gerekir.

Hayıt Otu Kaç Kaloridir?

Hayıt otunun 100 gramlık çayında 0 kalori bulunur.

Hayıt Otu Yağ Yakan Besinler Arasında Geçer mi?

Hayıt otunun çayı düzenli tüketildiğinde metabolizmayı hızlandırıp yağ yakan besinler gibi yağ yakımına destek olarak kilo vermeye destek olur. Yine de hayıt otu tek başına zayıflatan bir bitki takviyesi değildir, metabolizma durgunluğu yaşayanların yağ yakım hızını artırır.