Detoks Diyet: Çalışıyor mu?

Detoks diyeti genellikle zararlı bileşenlerin vücuttan atılması için tasarlanan kısa süreli diyet programlarıdır. Tipik bir detoks diyetinde kısa süreli oruç tutulur, ardından meyve ve sebzelerle süreç desteklenir. Detoks diyetlerinin bazıları çay, besin takviyesi ve çeşitli otları içerebilir. 

Toksik kimyasallara, sentetik maddeler, zararlı bileşenlere ve toksik ağır metallere maruz kalma durumunda detoks diyetleri sıkça tavsiye edilir. Bununla beraber obezite, sindirim sistemi problemi, iltihaplanma, şişkinlik, yorgunluk, bağışıklık sistemi problemleri ve alerji gibi birçok sağlık sorununa yardımcı olması için detoks diyeti önerilmektedir. 

Detoks suyu, katı besinler yerine meyve ve sebze gibi antioksidan gıdaları içeren sudur. Detoks suları evde hazırlanabildiği gibi bazı marketlerden de temin edilebilir. Taze sıkım olduğu ve besin değeri yüksek olduğu sürece sağlıklı olarak kabul edilir. 

Detoks Diyetini Kim Denemeli?

Maden sanayi gibi sağlıksız çalışma ortamında bulunanlar, hava kirliliğine maruz kalanlar, sigara içenler, alkol kullananlar, büyük şehirde yaşamını sürdürenler ve un, şeker, tuz gibi maddeler sık tüketenler detoks diyetlerini deneyebilir. 

Bununla beraber sindirim sistemi rahatsızlığı olanlar, kronik yorgunluğu bulunanlar, az miktarda su içenler ve yoğun stres altında yaşayanlara detoks diyetleri önerilmektedir.

Detoks Diyetinden Kim Kaçınmalı?

Gebeler, emzikliler, büyüme gelişme çağındaki çocuklar, insülin direnci olanlar, kronik hastalığa bağlı belirli bir beslenme programını takip etmesi gerekenler, gut hastaları, yüksek tansiyonu olanlar, polikistik over sendromuna sahip olanlar ve diyet gibi kronik hastalığı bulunan kişilerin detoks diyetlerinden uzak durması önerilmektedir.

Detoks Diyeti Nasıl Çalışır?

Detoks diyetinde tüketilmesi gereken detoks suyunu meyve, sebze ve diğer bitkilerden hazırlamak mümkündür. Detoks suyu evde hazırlanabilir ya da dışarıdan temin edilebilir. 

Kalorileri oldukça düşük olan detoks sularının besin değerinden zengin olması gerekir. 

Evde detoks suyu hazırlamak eğlenceli ve oldukça kolaydır. İhtiyaç duyulacak malzemeler genellikle su, meyve, sebze ve çeşitli bitkilerdir. Tercihe bağlı olarak sıcak su veya soğuk ile hazırlanabilir. Soğuk bir detoks suyunun aromasını artırmak için buzdolabında 1- 3 saat arası dinlendirmek faydalı olur. 

En sık tercih edilen detoks içecekleri maydanoz limon karışımı, salatalık nane karışımı, limon zencefil karışımı, elma tarçın karışımı, limon kırmızı biber karışımı, armut greyfurt karışımı, çilek limon kivi karışımı ve limon nane karışımıdır.

Detoks Diyeti Nasıl Başlatılır?

Detoks diyetleri yoğunluk, süre ve mekanizma açısından değişkenlik gösterir. Detoks diyetine yeni başlayanlar için etkili yöntemler aşağıda sıralanmıştır.

• Kısa süreli oruç tutmak
• Günde en az 8 - 10 bardak su içmek
• Tuzlu su ve limon su benzeri alkali sıvıları içmek
• Ağır metal ve alerjen madde içeren besinlerden uzak durmak
• Fiziksel aktiviteyi artırmak, ter atmak
• Alkol ve sigara kullanımını bırakmak, rafine şeker içeren besinlerden uzak durmak
• Yemekler iyi çiğneyerek yemek ve yemek sonrası rezene çayı tüketmek
• Günlük 6 - 7 porsiyon meyve sebze tüketmek, meyveleri kabukları ile beraber tüketmek
• Rafine besinler yerine bulgur ve tam tahıl ürünlerini tercih etmek
• Yemekleri kızartma yerine haşlama, ızgara ve fırınlama olarak pişirmek
• Yoğurt ve kefir gibi probiyotik gıda tüketimini artırmak
• Rezene, kekik, ıhlamur ve nane gibi bitki çaylarını yeterli miktarda tüketmek

Detoks Diyetinde Yiyebileceğiniz Yiyecekler Nelerdir?

Detoks diyetinde antioksidan etkisi yüksek olan besinler tercih edilmelidir. Detoksa yardımcı olan besinler aşağıda sıralanmıştır.

• Greyfurt

Greyfurtun 1 orta boyunda 52 kalori bulunur. Hem düşük kalorili hem de liften zengindir. İçeriğindeki C vitamini sayesinde antioksidan etkisi kuvvetlidir. 

• Beyaz Çay

Beyaz çay, diğer çaylara oranla daha az işlenmiştir. Kateşinlerle yüklüdür ve antioksidan etkisi yüksektir. Yağ yakımını hızlandırır ve metabolizma hızının artmasını sağlar.

• Zerdeçal

Güçlü antienflamatuar etkisi olan zerdeçal, metabolizmanın hızlanmasını sağlar.

• Kuşkonmaz

İçeriğinde yer alan A vitamini, C vitamini ve E vitamini sayesinde antioksidan etkisi yüksektir. Bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar.

• Limon

C vitamini kaynağı olan limon, vücutta antioksidan etki yaratır. 

• Somon

B vitaminleri sayesinde metabolizmaya etki eder. Bununla beraber vücut sağlığının korunmasını sağlar ve detoks etki yaratır.

• Pancar

Pişmiş pancarın 100 gramında 44 kalori bulunmaktadır. Zengin lif içeriği sayesinde bağırsak sağlığının korunmasını sağlar.

• Ispanak

Ispanağın 100 gramında 23 kalori bulunmaktadır. Karbonhidrat içeriğinin yüksek miktarı liften oluşur. 

• Enginar

Antioksidan etkisi yüksek olan besinlerden biri olan enginar, özellikle karaciğer yağlanmasını engelleyicidir.

• Yulaf

Lif içeriği sayesinde uzun süre tokluk hissi yaratır. Bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar ve kilo kaybını destekler.

• Kırmızı Meyveler

Kırmızı meyveler, C vitamini ve polifenolleri yüksek miktarda içerir. Kalori değerleri düşüktür ve vücudun toksik maddelerden arınmasına yardımcı olur.

Detoks Diyetinde Kaçınmanız Gereken Yiyecekler Nelerdir?

Detoks diyetinde kaçınmanız gereken besinler aşağıda listelenmiştir.

• Şeker ve şeker içeren besinler
• Beyaz un ve işlenmiş katkı maddesi içeren gıdalar
• Doymuş yağ ve trans yağ içeren besinler
• Koruyucu katkı maddesi ve gıda boyası içeren besinler

Detoks Diyeti Hakkındaki Gerçekler Nelerdir?

Detoks diyetlerinin birbirinden farklı alternatifleri bulunur. Detoks diyeti denemeye karar verildiğinde yenmesi gereken besin ve yasakların listesi hazırlanmalıdır. Bazı detoks diyetleri yalnızca sıvıdan oluşurken bazıları ise meyve ve sebze gibi katkı besinleri içerir. Detoks diyetine göre alışveriş listesi hazırlanmalı ve diyete uygun hareket edilmelidir.

Detoks diyetini uygulayan bazı kişiler düşük kalorili beslenme sonucunda baş ağrısı, sersemlik, bulantı, halsizlik ve kas ağrısı yaşadığını söyler. Ancak katkı maddesi içermeyen besinlerin tüketilmemesi sağlıklı olarak düşünülmelidir.

Detoks diyetlerinin genellikle ciddi kuralları bulunur. Aynı zamanda besin çeşitliliği oldukça kısıtlıdır. Sürekli aynı besinleri tüketmeyi sevmeyenler için sürdürülebilir olmayabilir.

 Detoks Diyeti Sağlıklı Bir Diyet Olarak Kabul Edilir mi?

Detoks diyetinde katkı maddesi ve şeker içeren her türlü besinden uzak durmak gerektiği için sağlıklı olarak kabul edilir. Aynı zamanda vücuttan toksik madde atılmasını hızlandırdığı için enerji artışını sağlar. Detoksların en önemli etkilerinden birisi vücudun arınmasına yardımcı olmasıdır. 

Detoks diyeti, sağlıklı vücut ağırlığına ulaşmaya yardımcı olur ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. Bununla beraber cildin parlak ve sağlık görünmesine yardımcı olur.

Önerilen zaman çerçevesinde uygulanmalıdır. Uzun süre devam edilmesi besin öğe eksikliklerine neden olabilir. 

Detoks Diyeti Denemeye Değer mi?

Vücut, her gün tüketilen besinlerden ve diğer çevresel etmenler etkilenir. Bunun sonucunda ise vücuttaki toksin maddelerin sayısı artar ve oksidatif stresin gelişmesine neden olur. 

Büyük şehirdeki yaşantı, kötü beslenme alışkanlıkları, stres ve katkı maddesi içeren besinlerin sıkça tüketilmesi karaciğer ve böbrek başta olmak üzere sağlığın olumsuz etkilenmesine neden olur. Aynı zamanda bu gibi durumlar; obezite, halsizlik, cildin bozulması, sindirim sistemi problemleri, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve uyku problemi gibi birçok soruna neden olabilir. Bilinçli bir şekilde kısa süreli detoks diyeti uygulamak tüm bu etkenlerden vücudun arınmasına yardımcı olduğu için denemeye değer olarak görülebilir.

Detoks Diyeti Pahalı mı?

Detoks diyeti; israfı önlemeye teşvik ettiği ve az beslenmeyi önerdiği için maliyeti düşük olan beslenme programlarından biridir. Detoks ürünleri evde hazırlanabildiği gibi dışarıdan da temin edilebilir. Kişinin damak zevkine göre tercih edilen detoks içecekleri ve yiyeceklerinin evde hazırlanması maliyetin düşmesine yardımcı olur.

Aynı zamanda detoks diyetine başlamadan önce alışveriş listesinin hazırlanması ve planlanması mutfak masrafının düşmesini destekler.

Yeni Başlayanlar İçin Detoks Diyet Tarifleri Nedir?

Detoks diyetine yeni başlayanlar için detoks tarifleri aşağıda verilmiştir.

• Yeşil Detoks Çorba

Yeşil detoks çorba için gereken malzemeler sırasıyla 1 su bardağı kaynak suyu, 1 salatalık, ½ sap kereviz, ¼ kırmızı soğan, 1/2 orta boy avokado, 2 sap dereotu, 1 diş sarımsak, 1 limonun suyu ve biber tozudur.

Yeşil detoks çorba hazırlamak için öncelikle tüm malzemeleri pürüzsüz kıvam alana kadar mikserden geçirin Ardından dilimlenmiş avokadoyu sebze suyunun üzerine ekleyin ve servis edin. 

• Pancar Detoks Çorbası

Pancar detoks çorbası için gereken malzemeler sırasıyla 3 orta boy pancar kökü, 1 ince doğranmış soğan, 2 ince dilimlenmiş havuç, 2 diş ezilmiş sarımsak, 1 çay kaşığı hindistan cevizi yağı, 1 ince doğranmış pırasa, ¼ çay kaşığı deniz tuzu, 2 su bardağı sıcak sebze suyu, 1 yemek kaşığı kabak çekirdeği ve 1 çay kaşığı hindistan cevizi sütüdür.

Pancar detoks çorbasını hazırlamak için pancar köklerini yumuşayana kadar 30 dakika kaynatın. Suyunu süzün ve soğuması için kenara alın. Hindistan cevizi yağını tavada ısıtın. Soğan, sarımsak, pırasa ve havucu yağa  alın ve kısık ateşte 5 dakika pişirin. Pancar köklerini soyun ve küp küp doğrayın. Pişen diğer sebzeleri ve pancarı ılık sebze suyuyla beraber blend edin. Pürüzsüz hale gelene kadar aynı işleme devam edin. Tuzu ekleyin ve kabak çekirdeği ile süsleyin.

• Kış Detoks Salatası

Kış detoks salatası için gereken malzemeler sırasıyla 1 demet doğranmış yeşil lahana, 1 baş karnabahar, 1 doğranmış rezene, ½ su bardağı kabak çekirdeği, 1 su bardağı nohut, 2 yemek kaşığı elma sirkesi, 6 adet ince doğranmış yeşil soğan, 4 yemek kaşığı avokado yağı, 1 çay kaşığı akçaağaç şurubu, 1 yemek kaşığı limon suyu, 2 yemek kaşığı ince kıyılmış taze dereotu ve 1 çay kaşığı deniz tuzudur.

Kış detoks salatasını hazırlamak için öncelikle fırını ısıtın. Karnabaharı saplarından ayırın ve parçalayın. 2 yemek kaşığı avokado yağı, ½ çay kaşığı tuz ve karabiberi karnabahar ile harmanlayın. Fırın tepsisine yayın ve 10 dakika kızartın. Fırından alın ve karnabaharları ters çevirerek 10 dakika daha pişirin. Fırından aldığınız karnabaharları soğumaya bırakın. Ardından rezene, limon suyu, avokado yağı ve tuzu kasede karıştırın. Lahanayı parçalar halinde doğrayın ve yıkayın. Kuruttuktan sonra ayrı bir kasede 1 yemek kaşığı avokado yağı, 2 yemek kaşığı elma sirkesi ve ½ çay kaşığı tuz ile harmanlayın. 

Karnabahar, lahana, dereotu, yeşil soğan, rezene, nohut ve kabak çekirdeğini kaseye alın. Karışımın üzerine 1 yemek kaşığı avokado yağı, 1 yemek kaşığı limon suyu, akçaağaç şurubu gezdirin.

• Kinoa Salatası

Kinoa salatası için gereken malzemeler sırasıyla 1 su bardağı ince dilimlenmiş turp, 1 orta boy avokado, 4 su bardağı roka, 4 orta boy mandalina, 1 su bardağı pişmiş kinoa, ¼ su bardağı antep fıstığı, tuz, biber, ½ su bardağı zencefil sosudur.

Kinoa salatasını hazırlamak için turp ve avokadoyu ince dilimleyin. Roka, kinoa, mandalina dilimi, turp, antep fıstığı, avokado, kırmızı biber, tuz ve karabiberi kasede birleştirin. Zencefil sosu ile harmanlayın. Nane ile servis edin. 

Detoks Diyeti Yaparken Kaç Kalori Tüketebilirsin?

Detoks diyetlerinin her birinde alınan kalori miktarı farklıdır. Kişinin yaşı, metabolizma hızı, boyu, kilosu, cinsiyeti ve fiziksel aktivitesine göre günlük alması gereken kalori miktarı belirlenmelidir.

Vücudun Detoks Diyetine İlk Tepkisi Nelerdir?

Kısa süreli uygulanan detoks diyeti, vücudun toksin maddelerden arınmasını sağlar. Şişkinlik azaltıcı ve ödem atıcı etkisi kısa zamanda görülür. 

Ancak detoks diyetini uygulayan bazı kişiler düşük kalorili beslenme sonucunda baş ağrısı, sersemlik, bulantı, halsizlik ve kas ağrısı yaşadığını söyler. 

Detoks Diyeti İçin Önerilen Zaman Çerçevesi Nedir?

Yalnızca meyve ve sebzelerden oluşturulan detoks diyeti 1 gün ile sınırlı tutulmalıdır. Daha uzun süre yapmak isteyenler ara verip başlamalıdır. Besinsel değeri düşük hayvansal besin içermeyen detoks diyetleri yeterli miktarda demir, kalsiyum, B12 vitamini, kalsiyum ve diğer besin öğelerini içermez. 

Hayvansal gıdaları içeren detoks diyetleri ise uzman eşliğinde 7 güne kadar yapılabilir. 

Detoks Diyetinin Sağlık Yararları Nelerdir?

Detoks diyetinin sağlığa olan faydaları aşağıda sıralanmıştır.

• Vücudun ağır metal ve diğer toksin maddelerden arınmasına yardımcı olur.
• Sağlıklı olan vücut ağırlığına ulaşmaya yardımcı olur. Hafif hissetmeyi sağlar.
• İşlenmiş ve katkı maddesi içeren besinlerden kaçınmaya teşvik ettiği için sağlıklı beslenmeye yönlendirir.
• Detoks içeceklerinde yer alan bitki, sebze ve meyvelerin sağlıklı olan etkilerinden faydanılmasını sağlar.
• Stres seviyesinin düşmesini destekler ve kişiyi rahatlatır.
• Uyku kalitesini artırır.
• Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar.

Detoks Diyetinin Sağlık Riskleri Nelerdir?

Yüksek kalori kısıtlamasına dayanan ve besinlerden fakir olan detoks diyeti; yorgunluk, kramp, mide bulantısı, halsizlik, baş ağrısı, sinirlilik, şişkinlik ve uyku kalitesinde bozulma gibi sorunlara neden olabilir.

Detoks diyetlerinin kısa süreli uygulanması önerilir. Bilinçsiz bir şekilde uzun süre uygulanan detoks diyetleri; enerji, vitamin ve mineral yetersizliklerine neden olur. 

Detoks diyetinde yer alan besin seçimlerine özen gösterilmelidir. 

Detoks Diyeti Güvenli ve Sürdürülebilir mi?

Detoks diyetlerini denemeden önce potansiyel yan etkilerini bilmek ve vücudun tepkilerini düzenli bir şekilde takip etmek gerekir. 

Detoks diyeti yüksek oranda kalori kısıtlamasına dayandığı için sürdürülebilir olamayabilir. Ancak önerilen zaman çerçevesinde uygulamak hem güvenliği hem de sürdürülebilirliği artırır.

Aynı zamanda bazı detoks diyetlerinde müshil ve diğer  takviyelerin aşırı tüketilmesi önerilir. Detoks diyetinde takviye ve ekstra bileşen kullanımına dair bilimsel bir kanıt bulunmadığı için önerilmez. Uzman eşliğinde kontrollü bir şekilde uygulanan detoks diyeti güvenilirdir.

Yeme bozukluğu yaşayan kişiler için sürdürülebilir bir beslenme programı olarak kabul edilmez.