Bira Mayası Nedir?

Bira mayası (Saccharomyces cerevisiae), bira yapım sürecinin ana ürünlerinden biridir.Bira mayası, tek hücreli bir mantar olan Saccharomyces cerevisiae’den üretilmektedir. Tomurcuklanan bir maya türüdür. Eski çağlardan beri kullanılan en önemli maya türlerinden biridir. Eski çağlarda bira, şarap ve ekmek yapımında kullanılırdı. Cansız maya veya "postbiyotikler" bira mayası takviyelerine dahil edilir. Bira mayası iyi bir protein ve B vitamini kaynağıdır.

Bira Mayası Ne İşe Yarar?

Bira mayası özellikle hamur işlerinin yapımında kullanılmaktadır. Hamurun kabartılmasında kullanılmaktadır. Ayrıca peynir yapımı, bira yapımı gibi çeşitli maya gerektiren besinlerin yapımında da kullanılmaktadır.

Bira mayası, soğuk algınlığı, grip, ishal ve diyabet gibi çeşitli hastalıkları tedavi etmek için kullanılır. İnsülinin daha iyi kullanılmasına ve kan şekeri seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olabilecek krom içerir. Bira mayası ayrıca, ishale yardımcı olabilecek ve vücudun grip gibi viral enfeksiyonlara karşı savunmasını artırabilecek mide enzimlerini de güçlendirmektedir. 

Bira Mayası Nasıl Yapılır?

Perakendeden bir paket maya alıp kullanılabileceği gibi belli bir biranın mayası elde etmek ve bunu saklamak ve çoğaltmak da elbette mümkündür. Bira mayası elde etmek için öncelikle çalışılacak ortamın temiz olması; havasının toz, nem ve bakteri gibi kirleticileri mümkün olduğunca barındırmaması gerekir.  Bira mayası kültürü üretmede ilk adım, mümkün olduğunca saf bir mayayla başlamaktır. Amaç bu mayadan küçük bir miktar alarak yeni maya üretmek ve bunu daha sonra kullanmak üzere saklamaktır. Buzdolabında birkaç ay saklanacaksa maya kültürü agar plakasında üretilebilir ya da bir yıldan daha uzun süre saklanacaksa hazırlanan maya dondurulabilir.

Plakada kültür üretmek için, yetiştirme ortamı hazırlanır. Bunun için ocakta, ateşe dayanıklı bir cam kabın içinde, 250 mililitreden biraz az musluk suyu ısıtılarak başlanır. 20 gram kadar kuru malt özütü bu sıcak su içerisinde çözünmesi beklenir ve yaklaşık 15 dakika taşmamasına dikkat ederek kaynatılır. Sonra ocak kapatılır ve yarım çay kaşığı agar (bir tür jelatindir) eklenip tamamen çözününceye kadar karıştırılır. Taşmamasına dikkat ederek tekrar 15 dakika kadar daha kaynatılır. Cam kabı ocaktan alıp kendi kendine soğuması için bırakılır.

Ufak şişe veya kavanoz ve kapaklarını, 10 ila 12 dakika boyunca tencerede buharla sterilize edilir. Petri kapları dokunulabilecek kadar soğuduğu zaman her kabın dörtte biri dolacak şekilde kaplara dökülür. Kapların kapaklarını kapatılır veya üzerlerini streç filmle kaplanır ve 30 dakika soğumaya bırakılır. Sonunda açık renk oluşup katılaşır ve kap eğildiğinde dökülmez hale gelir.

Bira mayası kültürü üretmede bir sonraki adım, agar kabına maya aşılamaktır. Öze teli kızarıncaya kadar ısıtarak sterilize edilir. Sonra biraz alkol konulan tabağın içinde soğutulur. Maya tortusu içinde öze teli gezdirilip biraz maya yakalanmaya çalışılır. Bir elle öze telini tutulurken diğer elle agar plakalarının kapağını açılır. Öze telini plakanın agar yüzeyinde çok bastırmadan ve hızlıca yol yol gezdirilir. İş bittiğinde hemen kapak kapatılır ve plaka baş aşağı çevrilir. Öze teli tekrar sterilize edilip istenilen kadar plakaya aynı işlem uygulanır.

Plakalar ağzı kapalı ve baş aşağı olarak, hareketsiz ve ılık bir ortamda yaklaşık 21 ila 27°C sıcaklıkta muhafaza edilir. Birkaç gün içinde maya çoğalır ve üremeye başlar. Yüzeyde süte benzer bir tabaka oluşur. Artık agar plakalarında maya üretilmiş olunur. Plakaların kapaklarını yalıtım için izolasyon bandıyla bantlanarak kilitli plastik torba içinde buzdolabında saklanır. Birkaç ay veya biraz daha uzun bir süre içinde kullanılır.

Bira Mayası Nasıl Tüketilir?

Bira mayası genelde tablet ve toz formlarında bulunur ve bira mayasının en etkili ve standart kullanımına dair belirlenmiş tek bir yöntem yoktur. Bira mayasının tüketilme yöntemleri aşağıda listelenmiştir:

• Genellikle bira mayası kapsül şeklinde takviye olarak tüketilir.
• Bira mayasından faydalanmanın en iyi yolu, tadı acı olsa da toz halinde tüketmektir. Bira mayası tozu genellikle su veya diğer içeceklerle karıştırılır. Acı bir tada sahip olduğundan genellikle smoothie veya meyve suyuna karıştırılarak tüketilir.
• Bira mayası köpeklerin mamalarında oldukça sık kullanılır.
• Emziren annelerde süt üretimine yardımcı olan çeşitli tariflerde kullanılır.
• Yoğurt, meyve suyu, smoothie, tahıl ve hatta salatalara ekleyip tüketilebilir. Haftada birkaç kere yemeklere az miktarda bu maya eklenerek de tüketilebilir.

Bira Mayasının Yapısı Nasıldır?

Bira maya hücresi bitki hücresi gibidir; hücre duvarı, sitoplazma ve çekirdek kısımlarından oluşur. Hücrenin içini dolduran sitoplazma, genç hücrelerde düzgün ve derli toplu şekilde dağılmış olup saydam ve hafif mavi renktedir. Hücre duvarı ise hücreyi çevirmiş durumdadır. Genç hücrelerde duvar renksiz, ince ve gergindir fakat esnek bir yapıya sahiptir. Hücre yaşlandıkça hücre duvarı kalınlaşır. Hücre duvarından ayrı olarak hücre duvarının hemen altındaki membran hücrenin besin maddelerini seçmesinde ve onların hücre içine alınıp atık metabolizma ürünlerinin ise hücre dışına çıkarılmasında önemli bir rol oynar.

Bira mayası tek hücrelidir ve yapısı oval veya silindir şeklinde olmaktadır. Hücre şekli türe şeklinde olabileceği gibi, gelişme ve saklama şartları ile hücre şekli değişmektedir. Buna örnek vermek gerekirse, sürekli fermantasyonlarda kullanılan mayalar veya azot bakımından zengin olan besi yerlerinde daha uzun hücreler oluşmaktadır. Aynı zamanda hücre şekli, bira mayasının yaşıyla alakalıdır. Genç hücreler ve yaşlı hücreler farklı yapıda olabilmektedirler. 

Bira mayasının şekil olarak iki türü vardır. Bunlar Saccharomyces cerevisiae ve Saccharomyces Pastorianus’dur. Saccharomyces cerevisiae yuvarlak veya elips şeklinde, Saccharomyces Pastorianus ise uzun, sosise benzer bir şekilde oluşmaktadır.

Bira Mayası Nasıl Ürer?

Bira mayası daha çok tomurcuklanarak çoğalır. Maya hücresinin daha çok uç taraflarında bir şişkinlik meydana gelmeye başlanması ile üreme başlar. Bu şişkinlik giderek büyür ve bir tomurcuk halini alır. Bu sırada ana hücre ile tomurcuklanma sonucunda oluşan yavru hücre arasında bir kanal oluşur. Yavru hücre, ana hücre büyüklüğüne ulaştığında ise bu kanal kapanır. Yavru maya hücresinin etrafı hücre duvarı ile çevrilir ve böylece yeni bir hücre halini almış olur. Bu yavru hücre de aynı şekilde çoğalmaya başlar. Böylece bir tomurcuklanma topluluğu meydana gelir. Bir ana hücre birçok defa yavru hücre meydana getirebilir.

Mayanın çoğalma hızı ilk dönem olan bekleme aşamasında yavaştır. Fakat belirli bir süre geçtikten sonra çoğalma aşamasına geçerek hızlanır. Ancak çoğalma sürekli hızlı şekilde devam etmez. Çoğalma belli bir düzeyi bulunca tekrar yavaşlama sürecine girer ve en sonunda duraklama aşamasına gelerek durur. En sonunda ölüm oranı yükseleceğinden ölüm aşaması başlar ve artık çoğalma oranı düşmeye başlar. Yeni oluşmuş bir hücrenin tam oluşması için yaklaşık 30 dakika ilâ 2 saat kadar bir süre geçer ve 24 saat içinde bir hücreden 4000 kadar yeni hücre meydana gelebilir.

Bira Mayasında Hangi Vitaminler Bulunur?

Bira mayasının içinde bulunan vitaminler aşağıda listelenmiştir.

• B vitamini: B vitamini grubu vücudun sağlıklı çalışmasında birçok önemli görevi üstlenir. B vitamini vücutta depolanamaz. Bu yüzden dışardan takviye olarak alınması gerekmektedir. B vitamini protein, yağ ve karbonhidrat gibi enerji verici besinlerin vücutta emilimini sağlar.
• E vitamini: E vitamini kalp ve damar sağlığının korunması için önemli bir vitamindir. Antioksidan özelliğe sahiptir ve vücudu hastalıklardan korumaya yardımcı olmaktadır.
• H vitamini: H vitamini cilt sağlığı için oldukça önemli bir vitamindir. B vitamini ailesinde yer alır ve biotin olarakta bilinir. Metabolizmanın düzgün çalışmasına yardımcı olur ve DNA ve protein sentezinde görev alır. 

Bira Mayasının Faydaları Nedir?

Aşağıda bira mayasının faydaları listelenmiştir.

• Kilo vermek isteyen bireylere yardımcı olur.
• Kötü kolesterolü düşürür.
• Cildi tazeler ve daha sağlıklı görünmesini sağlar.
• B vitaminleri bakımından zengin olduğundan bağışıklık sistemini güçlendirir.

Bira Mayasının Cilde Faydaları Nedir?

Bira mayasının içeriğinde bulunan beta glukan ve enzimler sayesinde cilt üzerinde bulunan alkali yapı desteklenir. 5.5 ph değeri cilt üzerinde dengelenir, cilt daha sağlıklı ve dinç bir görünüme sahip olmaktadır. Ciltteki sivilce ve aknelere sebep olan bakterileri yok etmek için bira mayası kullanılmaktadır. Cildi pürüzsüzleştirir.

Özetle bira mayası cildi güzelleştiren besinlerin yaptığı gibi cilde oldukça fayda sağlar. İçeriğindeki zengin protein yapısı ile cilt hücrelerinin kendini yenilemesine yardımcı olarak cildin sağlıklı ve pürüzsüz görünümünü sağlar, cildin daha fazla oksijen tüketmesine yardımcı olarak beslenmesine yardımcı olur.

Bira Mayası Süt Yapar mı?

Evet, bira mayası süt yapar. Bira mayasının bir galaktagog, yani süt artıran bir özelliği olduğu bilinir. Bira mayası tüketen emzirme dönemindeki annelerin sütlerinde bir artış söz konusudur. Emziren anneler emzirmeyi desteklemek ve daha fazla anne sütü yapmak için kullandıkları bira mayası; laktasyon için kullanılan toz, süt takviyesi ve emzirme kurabiyelerini güçlendiren çok yaygın bir bileşendir.

Bira Mayasının Zararı Var mıdır?

Bira mayasının zararları aşırı ve bilinçsiz kullanımda ortaya çıkmaktadır. Bazı kişilerde alerjik reaksiyon gösterebilmektedir. Diyabet ilaçlarını kullanan bireyler bira mayası tükettiğinde ilacın etkisini artırmaktadırlar. Bunun için bu ilaçları kullanan bireylerin doktora danışması önemlidir. Çeşitli reçeteli ilaçlar bira mayası ile kimyasal etkileşime girmektedirler. Reçeteli ilaç kullanan kişilerin bira mayası kullanmadan önce doktorlarına danışmaları gerekmektedir.

Bira mayasının fazla kullanımı baş ağrısına sebep olduğu bilinmektedir.

Bira Mayası Kilo Aldırır mı?

Bira mayası kilo vermek için kullanılan gıda takviyelerinden biridir. Düzensiz ve aşırı tüketimden kaçınıldığında bira mayası kilo aldırmaz. Ancak aşırı tüketildiğinde aşırı ve plansız kilo alımı gerçekleşebilir.

Bira Mayası Nasıl Kullanılır?

Bira mayasının belirgin bir kullanım yolu yoktur. Ilık suyla karıştırılarak tüketilebilir. Fakat bu şekilde tadı iyi olmadığı için yoğurt,yulaf, süt, meyve suyu gibi içeceklerin içine 1 çay kaşığı bira mayası tozu katılarak tüketilmektedir. Ayrıca tablet şeklinde üretildiğinden günlük gıda takviyesi olarak kullanılabilmektedir.

Bira Mayası Vitamin Tableti Nasıl Kullanılır?

Bira mayası tableti ürünün ambalajında yazıldığı kadar kullanılmalıdır. Ayrıca kaliteli ve güvenilir markaların vitamin tabletlerini kullanmak daha doğru olmaktadır. Fit1001'de bulunan Solgar Brewer's Yeast ürünü oldukça kaliteli ve güvenilir bir gıda takviyesidir. 

Bira Mayası Nerelerde Kullanılır?

Bira mayası özellikle hamur işlerinin ana malzemelerinden birisidir. Ayrıca bira ve şarap yapımında kullanılmaktadır. Daha çok zayıflamak isteyen bireyler vitamin tableti olarak kullanmaktadırlar. 

Bira Mayası ile Ekmek Nasıl Yapılır?

Bira mayası ile ekmek yapılabilmektedir. Hatta yüzyıllar önce bira mayasından ekmek yapmak oldukça popülerdi. Bira mayasından ekmek yapmak için öncelikle kova tortusu yapmak gereklidir. 1 su bardağı kova tortusu 2.5 bardak su, alabildiği kadar un, 3 yemek kaşığı zeytinyağı ve isteğe göre tuz ilave edilerek karıştırılır. Hamur kıvamına gelene kadar yoğurulduktan sonra yağlı kağıda konur ve üstü kapatılır. Karanlık ortamda mayalanması beklenir. Hamur kabardıktan sonra son şekli verilir. 250 derecede 10 dakika kadar sonrasında 180 derece 30 - 35 dakika kadar pişirilir. 

Bira Mayası Helal mi?

Hamur işlerinde ve atıştırmalıklarda kullanılan bira mayası helaldir ve yenmesinde hiçbir sakınca yoktur. Bira mayası alkol içermez.

Bira Mayası ve Kuru Maya Aynı mı?

Bira mayası eski çağlardan beridir bira, sirke, şarap ve ekmek yapımında kullanılan en önemli maya türlerinden biridir. Tomurcuklanarak çoğalır. Üzümün kabuğundan izole edildiği düşünülür. Bu mayalar bira oluşumunda tatlı ve meyvemsi tada sahiptir. Kuru Maya ise melasın sterilizasyon, fermantasyon gibi aşamalardan geçmesi sonucunda açığa çıkan saf kültürün özel kurutma teknolojisiyle kurutulup elde edilmesiyle oluşur. Daha çok ev kullanımına uygundur hamur mayası olarak kullanılır. Ekmek mayası ve bitkisel orijinli gıda emülgatörü içerir. 

Saccharomyces cerevisiae mayanın genel adıdır. Bu mayanın çeşitli türleri vardır. Her cinsin yapısı ve görevi farklıdır. Yani bira mayası ve ekmek mayası aynı adı taşısalar da aslında ikisi aynı cins maya değildir. Her mayanın kendine özel bir aroması ve kokusu vardır, bu nedenle hamur mayası ile bira tadı ve kokusu elde edilemez. Hamur mayasının fermantasyonu başka, bira mayasının fermantasyonu başkadır. Hamur mayası hızlı fermantasyon yapar. Bira mayası yavaş fermantasyon yapar. Hamur mayasının alkol toleransı düşüktür. Bira mayası alkole dayanıklıdır.