Asidik Reflü Nedir?

Asidik reflü, basit bir hastalık gibi görünse de gerekli önlemler alınmadığında ciddi problemlere sebep olabilecek bir durumdur. Basitçe açıklamak gerekirse, yemek borusunu ve mideyi ayıran kapakçık olan sfinkter kasının gevşemesi ve doğru çalışmaması sonucu mide asidinin yemek borusuna geri çıkması sonucu göğüste ve karında yanma hissi ile anlaşılır. Genellikle yemek yedikten sonra asit salgılanması sonucu ağza acı su gelmesi ve geğirme gibi semptomlarla kendini belli eder. Reflü sorunu olanlar basit ilaç tedavileri ile durumlarını geçici olarak kontrol altına alabilir ancak ilerleyen vakalarda yaşam tarzı değişikliğinden cerrahi müdahaleye kadar giden sonuçlar da olabilir. İlerleyen seviyelerde mide fıtığı ve ülsere de yol açabilen reflü, sıklıkla gastrit ile karıştırılır. Ancak gastrit ve reflü birbirine benzese de esasında farklı hastalıklardır. Gastrit, temelde mideyi asitten koruyan faktörlerin azalması sonucu mide içerisinde ve onikiparmak bağırsağında meydana gelen iltihaplanmadır. Ülkemizde ortalama her 5 kişiden 1'inin yaşadığı bu problem özellikle yemeklerden sonra ve geceleri yatarken daha fazla hissedilir. Kesin tanı koyulabilmesi için çeşitli testler yapılabilir:

• Baryum Özofagus Mide Duodenum Grafisi: Hastaya baryum içirilerek floroskopide baryumun yemek borusu ve mide yolculuğu incelenir.
• Gastroskopi: Hasta uyuşturularak ışıklı bir endoskop yardımıyla yemek borusu incelenir.
• Özofagus Manometresi ve pH Metre: İnce ve esnek bir tüp burundan yemek borusuna indirilerek midedeki asit ve basınç ölçümleri yapılır.

Asidik Reflü Neden Oluşur?

Baharatlı, asitli, yağlı, acılı, ekşili ve mayalı gıdaların fazla tüketimi, çikolata, nane, soğan, sarımsak, domates, salça, kızartmalar, alkol, kafein, doğal meyve suları da dahil asitli ve gazlı içecekler, ayrıca hamilelik, stres, düzensiz öğün saatleri ve sigara kullanımı da reflüye sebep olabilir. Özellikle yemeklerden sonra yatay pozisyonda durmak, mide asidi ile yemek borusunun temasına neden olacağı için mide asidinin yemek borusuna kaçmasını önleyen kapakçık zedelenebilir ve kasları gevşeyebilir.

Asidik Reflünün Semptomları Nelerdir?

Asidik reflü şikayetlerinde meydana gelebilecek semptomlar şunlardır:

• Göğüste yanma hissi
• Geceleri şiddeti artan mide ekşimesi
• Yiyeceklerin boğaza takılma hissi
• Yutmada güçlük
• Yenilenlerin ağza geri gelmesi
• Boğazda yanma
• Ses tellerinde tahriş
• Geğirme, hıçkırık, öksürük
• Ağız kokusu
• Şişkinlik hissi
• Bulantı ve kusma

Bebeklerde, Çocuklarda ve Hamilelerde Reflü Neden Olur?

Bebeklerde ilk 18 ay reflü görülmesi normal karşılanır. 18 aydan küçük bebeklerin kasları henüz tam gelişmediği için yuttuklarını geri çıkartabilirler. Ayrıca sıklıkla yatay pozisyonda yaşamalarından ötürü bebeklerde reflü görülmesi olağan bir durumdur. Bebeği uyumadan 2 saat önce dik pozisyona yakın bir durumda emzirmek reflü ihtimalini azaltır. Ek gıdaya geçilen bebeklerde ise asitli meyveler, çilek, çikolata, fındık, fıstık ve kakao mümkün olduğunca verilmemelidir. Eğer kilo alımı durduysa, iştahsızlık ve uyku problemleri yaşanıyorsa sebebi reflü olabilir.

Çocuklarda ara sıra görülen reflü 2-19 yaş arasına kadar normal sayılabilir. Özellikle hormonlar, yağlı yiyecekler, çikolata ve kafein kullanımıyla birlikte ilaç tüketimi ve dengesiz fiziksel aktiviteler de bu durumu tetikleyebilir. Birkaç ay içerisinde haftada üç kere reflü görülmesi çocuklar ve gençler için olağan bir durumdur. Ancak reflünün çok sık gerçekleşmesi dişlerin gelişimine olumsuz etki yaratırken başka ağız problemlerine de sebep olabilir.

Hamilelik süresince reflü oluşması olağan bir durumdur. Bebek geliştikçe rahmin iç organlara ve mideye baskı yapması, mide asidinin sıkışmasına ve yemek borusuna kaçmasına sebep olabilir. Ayrıca değişen hormonlar ve hazmın zorlaşması ve kısıtlanan fiziksel aktivite imkanı da mide ekşimelerine yol açarak hamilelik süresince sıklıkla reflü oluşmasına neden olabilir.

Reflüden Korunmak İçin Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Reflünün meydana gelmesini önlemek için sağlıklı bir yaşam ve beslenme tarzı oluşturmak kilit rol oynar. Reflüden korunmak için aşağıdaki önerilere dikkat edebilirsiniz:

• Karın bölgesine, özellikle mideye baskı yapmayan kıyafetler tercih edilmeli.
• Yemeklerden hemen sonra yatar pozisyona geçilmemeli.
• Yatarken başın olduğu kısım hafif yükseltilip yemek borusu korunmalı.
• Şişkinlik olmaması için daha küçük ve hafif öğünler tercih edilmeli.
• Yağlı, baharatlı, asitli, gazlı, alkollü ve kafeinli gıdalardan uzak durulmalı.
• Sigara kullanımı azaltılmalı.
• Gluten içeren ürünler ve hazır gıdalar tüketilmemeli.
• Aktif yaşam tarzı benimsenip kilo kontrolü sağlanmalı.
• Stres faktörlerinden kaçınılmalı.

Reflü Hastaları Nasıl Beslenmelidir?

Reflü hastaları, yaşam kalitelerini artırmak ve hastalığın etkilerini azaltmak için beslenme düzenlerini mutlaka ayarlamalıdır. Öncelikle asit ve yağ seviyesi düşük, doğal yiyecekler ve ev yemekleri tercih edilmelidir. Öğünler mümkün olduğunca hafif, miktarca az ve sık aralıklarla olmalıdır. Gaz yapan ve şişkinlik veren baklagillerin tüketim miktarına dikkat edilmeli ve tokluk hissi vermesi açısından lif oranı yüksek gıdalar alınmalı. Ayrıca mide asidinin yoğunluğunu azaltmak için bol su içilmelidir.

Reflüye iyi gelen yiyecekler arasında yüksek lif oranıyla dikkat çeken gıdalar ve muz, elma, brokoli, havuç, fasulye, kantaron yağı, papatya çayı ve peynir bulunur. Reflü ataklarına karşı yağsız süt ve yoğurt, alkali özelliğiyle öne çıkan zencefil, asidik olsa da ılık su ile karıştırılan limon ve bal mide ekşimelerini yatıştırıp mide asidini dengelemeye yardımcı olabilir. Ayrıca hidrojen ve karbonat bakımından zengin maden suları da mide üzerinde koruyucu bir katman oluşturarak mide kapakçığını koruyabilir.

Reflü Tedavisinde Kullanılabilecek Vitamin Takviyeleri

Zencefil ve probiyotikler de dahil olmak üzere bazı takviyeler asit reflü semptomlarının azaltılmasına yardımcı olabilir. Reflü tedavisinde antasitler ve proton pompası inhibitörleri gibi ilaçlara ek olarak asit reflü tedavilerinin çoğu diyet ya da yaşam tarzı değişiklikleri yapmayı içerir. Birçok vitamin, şifalı bitki ve takviye de semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir.

Asidik reflü tedavisinde faydalı olabilecek takviyeler aşağıda belirtilmiştir:

• B Vitaminleri Takviyesi: Bazı araştırmalar folat, riboflavin ve B6 vitamini de dahil olmak üzere B vitaminlerinin asit reflü tedavisine yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Yapılan çeşitli araştırmalara göre B6 vitamini, folik asit, B12 vitamini, L-triptofan, melatonin, betain ve metiyonin içeren takviyelerin etkinliği mide ekşimesi için reçetesiz satılan bir tedaviyle karşılaştırıldığında takviyeyi alanların %100'ü mide ekşimesi semptomlarında tamamen iyileşme yaşadığı gözlemlenmiştir.

• Melatonin Takviyesi: Melatonin, uyku-uyanıklık döngüsünün düzenlenmesinden sorumlu bir hormondur. Genellikle uykusuzluğu tedavi etmek ve uyku kalitesini artırmak için kullanılmasına rağmen bazı çalışmalar melatoninin asidik reflü tedavisinde de yardımcı olabileceğini bulmuştur.

• Probiyotik Takviyesi: Probiyotikler, sindirim sisteminde bulunan faydalı bakterilerdir. Bağırsak sağlığı ve bağışıklık fonksiyonunda önemli bir rol oynar. Probiyotik takviyeleri, asidik reflü semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.

Yeni bir vitamin, takviye ya da bitkisel ilaç rejimine başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Hangi beslenme takviyesi türünün sizin için uygun olduğunu öğrenmek, takviyelerden alacağınız verimi maksimuma çıkarma konusunda size yardımcı olacaktır.

Sonuç

Asidik reflü, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Bu rahatsızlıktan korunmak ve semptomları hafifletmek için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir. Ayrıca, doktorunuzun önerdiği tedavi ve takviyeleri düzenli olarak kullanarak reflü semptomlarını kontrol altına alabilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek asidik reflünün olumsuz etkilerini en aza indirebilirsiniz.